Voorwoord

Op 1 januari 2021 treedt de Omgevingswet in werking en dat lijkt ver weg maar toch moeten overheidsorganisaties nu al hard aan de slag om zich daar tijdig op voor te bereiden. In de huidige gemeentelijke bestemmingsplannen ligt namelijk gedetailleerd vast wat wel en – vooral – wat niet mag in gemeentelijk gebied. In 2021 verandert dat compleet want vanaf dat moment heeft elke gemeente één omgevingsplan, met daarin alle bestemmingsplannen en de diverse gemeentelijke verordeningen. Landelijk scheelt dat ongeveer 50.000 omgevingsplannen. Met de introductie van de Omgevingswet verdwijnt de versnippering en ondoorzichtigheid die er nu is. De wet biedt gemeenten meer mogelijkheden om hun eigen lokale beleidskeuzes te maken, waardoor zij beter kunnen aansluiten op de wensen en behoeften van inwoners en bedrijven. Dit vraagt wel om een andere mind-set, aangezien er een compleet andere verhouding tussen overheid en maatschappij ontstaat. In hoeverre is de gemeentelijke organisatie bereid deze nieuwe verhouding te omarmen?

Iedere gemeentelijke organisatie maakt zijn eigen afwegingen en maken die passend bij hun persoonlijke situatie. Ongeacht de keuzes die zij maken, zullen bij de implementatie van de Omgevingswet, cultuurverandering en digitalisering noodzakelijke en terugkerende ingrediënten zijn. En misschien wel de belangrijkste vraag die men moet stellen is: waar draait het nu werkelijk om bij de implementatie van de Omgevingswet en wat is de impact hiervan?

De implementatie van de Omgevingswet vraagt om een andere mind-set, aangezien de tot in detail vastgestelde omgevingsplannen na 2021 worden losgelaten. Vanuit de huidige praktijk komt steeds meer naar voren komt dat het gaat om het organiseren van samenwerking in de beslisketen van visie, plan, vergunning en handhaving/beheer. Integraal werken houdt in dat alle partijen die een rol spelen in de beslisketen aan de voorkant hun inbreng hebben.

Om dit tot een succes te maken dient iedereen binnen de beslisketen aangehaakt te zijn en te blijven. Integraal werken en het loslaten van bestaande werkwijzen vragen tijd en geduld van de organisatie. Digitalisering, integraal werken en de ontwikkeling van een omgevingsvisie hebben hun eigen complexiteit en vragen om specifieke kennis en vaardigheden. Bij de implementatie van de Omgevingswet moet goed teamwork voorop staan. In deze UPGRADE gaan we hier nader op in. We wensen je veel leesplezier.

Hans Cordfunke, Directeur BECIS